Terapia Krótkoterminowa Skoncentrowana na Rozwiązaniu (TSR, ang. Solution-Focused Brief Therapy, SFBT), to podejście, które umożliwia ludziom wprowadzenie zmian w swoim życiu w najkrótszym możliwym czasie.
Zmiany wypracowuje się w oparciu o dwie kluczowe kwestie:
- jak będzie wyglądać życie klienta, jeśli terapia okaże się skuteczna (tzw. preferowana przyszłość) oraz
- wykorzystanie tego wszystkiego, co już teraz pomaga klientowi zmierzyć się z daną sytuacją lub przynosi poprawę (przypadki sukcesów, czyli tzw wyjątki od problemów).
Terapia TSR polega na specjalnie ukształtowanej rozmowie, podczas której to klient jest Ekspertem. Dlaczego klient? Najlepiej i najgłębiej zna swój problem i swoje życie, wie co w tym wszystkim działa, a co nie, na kogo i na co cała sytuacja ma wpływ oraz jak dany problem wpływa na innych. Terapia ma m.in. na celu wydobycie tej wiedzy z Klienta i wykorzystanie jej do szukania rozwiązań dla danych problemów.
Podczas pracy skupiamy się przede wszystkim na działaniu: co małego można byłoby zrobić, najszybciej jak to możliwe, aby sprawy zaczęły iść w dobrym kierunku. Nie skupiamy się drobiazgowo na problemie, jego rozbudowanych opisach i analizie przyczyn. Nie jest to konieczne, aby wypracować skuteczne zmiany w życiu. Uważamy, że skupianie się na problemie przeważnie prowadzi do tego, że staje się on w oczach klienta „coraz większy” i coraz trudniejszy do pokonania. Czasem analiza problemu jest jednak bardzo ważna dla klienta i rzeczywiście potrzebna mu do ruszenia dalej – w takim przypadku zagłębienie się nad problemem jest dla nas „elementem” rozwiązania.
Dostosowujemy się do tego, w jakim okresie życia jest w danej chwili klient oraz do jego nadziei, możliwości, potrzeb i tempa, w jakim jest w stanie iść w kierunku zmian. Nie narzucamy sposobu i czasu, w jaki ma się to odbywać.
Patrzymy na problem i jego rozwiązania z różnych perspektyw, pod kątem możliwości, umiejętności, nadziei i szans, radzenia sobie.
Przeważnie zaczynamy od określenia celu współpracy. Nie skupiamy się na tym, czego klient nie chce – szukamy, czego tak naprawdę pragnie zamiast problemu. To jest cel terapii. I staramy się to budować. A gdy klient nie wie, co mogłoby to być, staramy się do tego dotrzeć. Bo gdy nie ma celu…
– Czy zechciałbyś mi powiedzieć, którędy mam teraz iść? – zapytała Alicja.
– To zależy w dużym stopniu od tego, gdzie chcesz dość – odpowiedział Kot.
– Właściwie to wszystko mi jedno – rzekła Alicja.
– W takim razie obojętne, którędy pójdziesz – odpowiedział Kot z Cheshire.
Lewis Carroll Przygody Alicji w Krainie Czarów
TSR należy do grupy terapii krótkoterminowych, pracujemy więc z klientem jedynie tak długo, aż poczuje on, że jest w stanie dalej poradzić sobie samodzielnie. Nie ingerujemy w te obszary życia klienta, w których nie chce on nas zapraszać.
Jest to twórcze i pozytywne podejście do rozwiązywania najróżniejszych problemów i trudności, jakie przynosi nam życie. Pozytywne w tym znaczeniu, że wykorzystuje w człowieku to, co już jest w nim dobre, pomocne, piękne i twórcze. Głęboko wierzymy, że w każdym jest coś dobrego, skutecznego, solidnego, realnego, na czym można oprzeć wędrówkę w dobrym, upragnionym przez klienta kierunku.